Wiele osób kojarzy pilates z łagodną gimnastyką rozciągającą. I właśnie chęć rozciągnięcia się, czyli powiększenia zakresów ruchu w stawach skłania ich do wyboru tej formy aktywności. Jakież jest ich zdziwienie, gdy w trakcie pierwszej sesji pilatesu ćwiczenia stricte rozciągające stanowią nie więcej niż 10% całego zestawu ćwiczeń.
Jak to jest więc z tym rozciąganiem w pilatesie?
Romana Kryzanowska – uczennica Josepha Pilatesa i jedna z kontynuatorów jego dzieła – mówiła: „Pilates is stretch with strength and control” (Pilates to rozciąganie z siłą i kontrolą). Zdanie to bardzo adekwatnie opisuje sens metody, która jednocześnie wzmacnia, ale również powoduje zwiększanie zakresu ruchów w stawach i kręgosłupie. Jak to możliwe?
Cześć I
Rozciąganie poprzez wzmacnianie mięśni antagonistycznych
Nasze ciało utrzymywane jest w równowadze poprzez grupy mięśniowe, działające przeciwstawnie, czyli antagonistycznie względem siebie. Można to zjawisko prześledzić na przykładzie stawów ciała, np. stawu biodrowego. Z jednej strony mamy mięśnie zginające biodro (zlokalizowane ogólnie mówiąc z przodu biodra mm. biodrowo-lędźwiowe i proste uda), z drugiej zaś prostujące biodro (zlokalizowane z tyłu biodra mięśnie pośladkowe i kulszowo-goleniowe). Jeśli zginacze i prostowniki są w równowadze, staw biodrowy prostuje się i zgina w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu. Jeśli natomiast zginacze są przykurczone, a prostowniki są osłabione, mamy doczynienienia z ograniczonym wyprostem stawu biodrowego. I tak można przeanalizować wszystkie stawy w ciele, a także poszczególne odcinki naszego kręgosłupa.
Aby przywrócić balans w ciele, a więc swobodny, nieograniczony, fizjologiczny ruch należy z jednej strony rozluźniać i wydłużać obszary skrócone, ale jednocześnie wzmacniać mięśnie osłabione. Statyczne rozciąganie mięśni – np. obszaru klatki piersiowej i przodu barków nie przyniesie nam trwałego efektu, jeśli nie wzmocnimy mięśni środkowych i górnych pleców.
W systemowym podejściu do metody Pilates (a więc wykorzystującym „osprężynowane” maszyny takie jak reformer, cadillac, czy wunda chair) uwolnienie ograniczonego obszaru następuje poprzez napięcie mięśni antagonistycznych. Wzmacnianie mięśni osłabionych pozwala na rozluźnienie mięśni przykurczonych i nadmiernie napiętych. Pracę tę chcemy również przenosić z maszyn na matę. Jest to niezwykle trudne, dlatego tak ważne jest by trening Pilates zaczynać na maszynach właśnie. Pozwala to na uruchomienie mechanizmów biomechanicznych, które zapewnią osiągnięcie pożądanego zwiększenia gibkości ciała.
Czy to wszystko? Oczywiście, że nie 😉 CDN
______________________________
UWAGA!
Bezpieczne przywracanie fizjologicznych zakresów ruchu w stawach i kręgosłupie jest procesem bardzo złożonym. Powyższy tekst opisuje mechanizmy celowo w sposób uproszczony, tak aby przekazać ich sens osobom, które nie posiadają specjalistycznej wiedzy anatomicznej i fizjologicznej. Nie stosuj opisanych wskazówek na własną rękę, jeśli nie jesteś fizjoterapeutą lub wykwalifikowanym trenerem o specjalności pilates / therapy fitness.
